Je hond troosten wanneer hij schrikt of bang is….wel of niet doen?

In deze vuurwerktijd gaat het veel over honden die angstig zijn voor / door het vuurwerk.

Het internet staat vol met tegenstrijdige adviezen.

Waar de één zegt: troost je hond bij angst”, zegt de ander: “je mag je hond niet troosten bij angst”.

Wat is waar vraag je je waarschijnlijk af.

Het gaat hierbij niet alleen over vuurwerkangst, maar eigenlijk over elke angst die een hond kan hebben.

Het antwoord is dat er vanuit verschillende perspectieven gekeken wordt. Daardoor zijn er verschillende antwoorden op de vraag of je je hond mag troosten bij (vuurwerk)angst te vinden.

In dit artikel leg ik je precies uit waar de verschillende antwoorden uit voort komen.

En natuurlijk vertel ik je wat waar is, want dat is inmiddels uitgebreid wetenschappelijk onderzocht!

Het perspectief vanuit gedrag:

Hierbij wordt uitgegaan van de behavioristische visie wat inhoud dat honden gedrag vertonen op basis van stimulus-respons uit de omgeving. Dus; dat gedrag wat beloont wordt, meer wordt vertoont, en gedrag dat gestraft of genegeerd wordt afneemt. Hier is het hele trainingsprincipe (aanleren van commando’s of ander gedrag) op gericht. Er wordt hier niet naar innerlijke beleving, emoties, werking zenuwstelsel en motivatie gekeken.

Dat leidt ertoe dat men zegt: “als je angst beloont, neemt het toe”. Hierbij wordt aangenomen dat de hond troosten als belonend ervaart. Dit klopt niet, omdat een hond angstgedrag niet vertoont omdat hij daarvoor beloont wordt. Het angstgedrag komt vanuit de innerlijke beleving. Het is een autonome respons van het zenuwstelsel, waar de hond niet bewust invloed op heeft.

Deze behavioristische visie is al decennia achterhaald door nieuwe wetenschappelijke onderzoeken. Zoiets als dat men vroeger dacht dat de aarde plat was. En nu weet dat deze rond is.

Het perspectief vanuit neuropsychologie:

Vanuit deze wetenschappelijke onderzoeken (die vooral de laatste 10-15 jaar ook gedaan zijn bij honden) weten we dat gedrag voortvloeit vanuit de innerlijke processen.

Een hond (en ook wij mensen en alle dieren) zijn ALTIJD (voor het grootste deel onbewust) gericht op het zich VEILIG te voelen. 

Alleen wanneer je veilig bent is overleving aan de orde. En het individu wil overleven. Dit is onze natuur, de grootste onbewuste, natuurlijke drijfveer.

Vanuit dit perspectief zorg je er dus voor dat je hond zich veilig voelt of zich weer veilig gaat voelen.

Hoe werkt het dan?

Wanneer je angst corrigeert of negeert, zoals trainers adviseren, voelt de hond zich onveiliger en wordt de angst groter. Wat zich kan uiten in collapsing oftewel bevriezen. De hond wordt heel rustig, wat dan verkeerd geïnterpreteerd wordt; er wordt gedacht dat hij niet meer bang is. En als hij niet rustiger wordt maar juist harder gaat blaffen, grommen of bijten, dan wordt er harder gecorrigeerd. Totdat de hond uiteindelijk helemaal in freeze gaat en rustig is (of niet, maar laten we het daar nu even niet uitgebreid over hebben).

Wanneer je zorgt voor veiligheid, dus er bent voor je hond, dan kan je hond weer reguleren naar een veilig gevoel. En neemt de angst af.

Maar dat “er zijn voor je hond” wordt ook nog vaak verkeerd uitgelegd.

Je kunt veel lezen dat je je hond wel mag troosten.

Alleen wat is troosten voor ons?

Hoe doen we dat?

In de meeste gevallen kun je het omschrijven als: we hebben een gevoel van medelijden (dit is iets anders dan compassie), we vinden de ander “zielig”, je wilt deze helpen. Soms vinden we het zo zielig dat we zelf ook gevoelens van onrust en verdriet krijgen. We zeggen lieve woordjes, en dingen als “rustig maar hoor, het is goed, het komt goed”, op een toon waar deze gespannen energie onder zit. En dít is wat je hond oppikt en als onveilig kan ervaren. Juist omdat dit vaak vanuit onze emoties voortkomt.

En daarom werkt troosten vaak niet, als het vanuit deze energie gedaan wordt. Dus dan lees je van de trainers (e.a.) of ervaar je zelf dat troosten niet werkt en zelfs averechts werkt, de hond wordt angstiger. En dat klopt dan.

Hoe dan wel?

Daarom zeg ik liever: Wees aanwezig, kalm aanwezig. Dan straal je een energie van vertrouwen uit, en dat geeft een veilig gevoel bij je hond.

Je hoeft niets tegen je hond te zeggen. Dieren onderling zeggen immers ook niets en vinden veiligheid bij elkaar zonder woorden.

Echter wij mensen praten veel tegen onze honden en als dat bij jou ook het geval is, en je zegt dan in deze situatie ineens niets tegen je hond, dan kan je hond dat juist ook als spannend ervaren. Dus gewoon tegen je hond praten is dan juist helemaal oké. Denk er alleen aan dat je het vanuit een kalme, rustige energie zonder emoties van angst, verdriet, boosheid of frustratie doet. Gewoon neutraal zeggen dat je hond veilig is.

Om hem extra te ondersteunen kun je rustige strijkbewegingen over zijn lijf en oren maken. Dit kalmeert zijn zenuwstelsel en je hond zal zich weer veiliger gaan voelen. 

Door jouw aanwezigheid op deze manier vindt er regulatie van het zenuwstelsel bij je hond plaats. Dit noemen we co-regulatie. Hierbij kan fysiek contact ook helpend zijn. Als je hond dus tegen je aan komt liggen, laat hem dan. Als je weet dat je hond het fijn vindt als jij tegen hem aan komt zitten of liggen, doe dat dan!

Wat zeker ook van belang is, is dat je kijkt of het werkelijk nodig is dat je er aandacht aan besteedt.

Wanneer een hond namelijk een natuurlijke veerkracht heeft, schrikt hij en hersteld hij weer. Hier kan het dan gebeuren dat jij tussen dat moment in komt en hierdoor de hond juist alerter of angstiger wordt.

Dat door jouw emotionele reactie je hond ervaart dat er WEL gevaar is.

Dit kan wel een vicieuze cirkel worden. En wordt je hond dus onnodig bang.

Je hoeft dus alleen maar kalm aanwezig te zijn. 

Dat is makkelijk gezegd, maar dat kan nog weleens een uitdaging zijn.

Daar ben je echt niet de enige in!

Daarom geef ik je deze periode de mogelijkheid mee te doen aan een aantal online bijeenkomsten, waarin ik je ondersteun specifiek gericht op vuurwerkangst en frustratie, angst, boosheid bij jou.

NB. Volgend jaar geef ik deze bijeenkomsten ook, alleen dan gericht op angst / onzekerheid in het algemeen.

Interesse? Stuur me even een mailtje: [email protected]

Vind je het fijn nu ondersteund te worden?

Doe mee met de Hond & Vuurwerk Relax “Cursus”.

Je kunt nog instromen! Je krijgt de opname(n) van de live les(sen) als die je gemist hebt.

Heb je iets gehad aan dit artikel? Laat een reactie achter. Delen van dit artikel wordt ook gewaardeerd 🙏.

Je kunt ook de dagelijks mails ontvangen met een meditatie en vele adviezen voor deze periode

Klik op de afbeelding