Je hond troosten wanneer hij schrikt of bang is….wel of niet doen?

In deze vuurwerktijd gaat het veel over honden die angstig zijn voor / door het vuurwerk. Het internet staat vol met tegenstrijdige adviezen. Waar de één zegt: troost je hond bij angst”, zegt de ander: “je mag je hond niet troosten bij angst”. Wat is waar vraag je je waarschijnlijk af.

Het gaat hierbij niet alleen over vuurwerkangst, maar eigenlijk over elke angst die een hond kan hebben.

Het antwoord is dat er vanuit verschillende perspectieven gekeken wordt. Daardoor zijn er verschillende antwoorden op de vraag of je je hond mag troosten bij (vuurwerk)angst te vinden.

In dit artikel leg ik je nader uit waar de verschillende antwoorden uit voort komen.

Het perspectief vanuit training:

Hierbij wordt uitgegaan van de behavioristische visie wat inhoud dat honden gedrag vertonen op basis van stimulus-respons uit de omgeving. Dus; dat gedrag wat beloont wordt, meer wordt vertoont, en gedrag dat gestraft of genegeerd wordt afneemt. Hier is het hele trainingsprincipe (aanleren van commando’s of ander gedrag) op gericht. Er wordt hier niet naar innerlijke beleving en motivatie gekeken.

Dat betekent dat men zegt: “als je angst beloont, neemt het toe”. Hierbij wordt aangenomen dat de hond troosten als belonend ervaart. Dit klopt niet, omdat een hond angstgedrag niet vertoont omdat hij daarvoor beloont wordt. Het angstgedrag komt vanuit de innerlijke beleving en motivatie.

Deze behavioristische visie is al decennia achterhaald door nieuwe wetenschappelijke onderzoeken. Zoiets als dat men vroeger dacht dat de aarde plat was. En nu weet dat deze rond is.

Het perspectief vanuit neuropsychologie:

Vanuit deze wetenschappelijke onderzoeken (die vooral de laatste 10-15 jaar gedaan zijn bij honden) weten we dat (ook) de hond gedrag vertoont vanuit de innerlijke belevingswereld als emoties en motivatie. Een hond (en ook wij mensen en alle dieren) zijn er ALTIJD (voor het grootste deel onbewust) op gericht om zich VEILIG te voelen. 

Alleen wanneer je veilig bent is overleving aan de orde. En het individu wil overleven. Dit is de grootste onbewuste, natuurlijke drijfveer.

Vanuit dit perspectief zorg je er dus voor dat je hond zich veilig voelt of zich weer veilig gaat voelen.

Hoe werkt het dan?

Wanneer je angst corrigeert of negeert, zoals trainers adviseren, voelt de hond zich onveiliger en wordt de angst groter. Wat zich kan uiten in collapsing oftewel bevriezen. De hond wordt heel rustig, wat verkeerd geïnterpreteerd wordt; er wordt gedacht dat hij niet meer bang is. En als hij niet rustiger wordt maar juist harder gaat blaffen, grommen of bijten, dan wordt er harder gecorrigeerd. Totdat de hond uiteindelijk helemaal in freeze gaat en rustig is (of niet, maar laten we het daar nu even niet uitgebreid over hebben).

Wanneer je zorgt voor veiligheid, dus er bent voor je hond, dan kan je hond weer reguleren naar een veilig gevoel. En neemt de angst af.

Maar dat “er zijn voor je hond” wordt ook nog vaak verkeerd uitgelegd. Je kunt veel lezen dat je je hond wel mag troosten. Alleen wat is troosten voor ons? Hoe doen we dat?

In de meeste gevallen kun je het omschrijven als: we hebben een medelevend gevoel (dit is iets anders dan compassie), we vinden de ander “zielig”, je wilt deze helpen. Soms vinden we het zo zielig dat we zelf ook gevoelens van onrust en verdriet krijgen. We zeggen lieve woordjes, en dingen als “rustig maar hoor, het is goed, het komt goed”, op een toon waar deze energie onder zit. En dit is wat je hond oppikt en als onveilig kan ervaren. Juist omdat dit vaak vanuit onze emoties voortkomt.

En daarom werkt troosten vaak niet, als het vanuit deze energie gedaan wordt. Dus dan lees je van de trainers (e.a.) of ervaar je zelf dat troosten niet werkt en zelfs averechts werkt, de hond wordt angstiger.

Hoe dan wel?

Daarom zeg ik liever: Wees aanwezig, kalm aanwezig. Dat straalt een energie van vertrouwen uit en geeft een veilig gevoel bij je hond. Je hoeft niets tegen je hond te zeggen. Dieren onderling zeggen immers ook niets en vinden veiligheid bij elkaar zonder woorden.

Om hem extra te ondersteunen kun je rustige strijkbewegingen over zijn lijf en oren maken. Dit kalmeert zijn zenuwstelsel en je hond zal zich weer veiliger gaan voelen. 

Door jouw aanwezigheid op deze manier vindt er regulatie bij de hond plaats. Dit noemen we co-regulatie. Hierbij kan fysiek contact ook helpend zijn. Als je hond dus tegen je aan komt liggen, laat hem dan. Als je weet dat je hond het fijn vindt als jij tegen hem aan komt zitten of liggen, doe dat dan.

Wat zeker ook van belang is, is dat je kijkt of het werkelijk nodig is dat je er aandacht aan besteedt. Wanneer een hond een natuurlijke veerkracht heeft, schrikt hij en hersteld hij weer. Hier kan het wel gebeuren dat jij tussen dat moment in komt en hierdoor de hond juist alerter of angstiger wordt. Dit kan wel een vicieuze cirkel worden.

Je hoeft dus alleen maar kalm aanwezig te zijn. 

Dat is makkelijk gezegd, maar dat kan nog weleens een uitdaging zijn. Daar ben je niet de enige in! Daarom heb ik voor deze periode de mini cursus ontwikkelt, om je hierin bij te staan.

Vind je het fijn hierbij begeleidt te worden?

Doe mee met de Hond & Vuurwerk Relax Cursus.

Je kunt nog instromen! Je krijgt de opname(n) van de live les(sen) als die je gemist hebt of ervoor kiest om deze te kijken.

Heb je iets gehad aan dit artikel? Laat een reactie achter. Delen van dit artikel wordt ook gewaardeerd 🙏.